"Universele gezondheidszorg in Congo is niet langer een optie, het is een plicht." Zo luidde het tijdens de opening van de gelijknamige internationale conferentie, die plaatsvond in de Congolese hoofdstad Kinshasa op 14 en 15 februari. En het is President Tshisekedi menens: reeds bij zijn aantreden had hij de regering opgedragen om werk te maken van universele toegang tot gezondheid met behulp van de mutualiteiten. 6 maanden later ging een task force van start die zich boog over een nieuw strategisch plan op vlak van universele toegang tot gezondheid.
Tijdens deze conferentie wordt dat Strategische Plan uitvoerig belicht en natuurlijk ook formeel goedgekeurd door al diegenen die er in de afgelopen maanden hard aan hebben meegewerkt. En dat waren er heel wat. De bevoegde ministeries, de raadgevers van de president, een aantal internationale organisaties (zoals de Wereldbank en de Wereldgezondheidsorganisatie) en ook heel wat actoren uit het middenveld. Henry Kamvunze, secretaris van POMUCO (Plateforme des Organisations Promotrices des Mutuelles de Santé au Congo), en Anatole Mangala, coördinator van WSM in de regio van de Grote Meren getuigen: “Langs alle kanten werd druk uitgeoefend, want nogal wat organisaties willen vooral hun eigen werkwijze doorduwen. In die zin was het heel erg moeilijk om de rol van de mutualiteiten te laten opnemen in het document”.
Daar zijn onze collega’s echter toch goed in geslaagd. Het nieuwe Strategische Plan geeft duidelijk aan dat de mutualiteiten een belangrijke rol kunnen spelen om ook mensen in de informele economie te bereiken. Dat vergt dan wel de nodige investeringen in hun werking en een opschaling door de aansluiting bij de mutualiteit te verplichten. Daarnaast moet de overheid de bijdrage voor sommige groepen ook subsidiëren.
Ook Dr Kamba, speciaal raadgever van de president, lijkt overtuigd van deze aanpak om te komen tot een universele dekking. “De mutualiteiten brengen een dynamiek op gang op lokaal vlak, bij de mensen. Zij verschaffen bepaalde diensten op vlak van gezondheidspreventie en -promotie, die een enorme invloed hebben op het welbevinden van mensen. Daarnaast spelen ze ook een belangrijke rol bij de controle op de gezondheidsverstrekkers en op de besteding van de middelen. Dat werkt heel emanciperend”.
Met interventies van POMUCO, MOCC en van het Nationale Netwerk voor het Recht op Sociale Bescherming in de verschillende panels, was de stem van het Congolese middenveld heel aanwezig. Het toont ook aan dat universele toegang tot gezondheidszorgen niet enkel een zaak is voor de mutualiteiten maar dat ook andere sociale bewegingen hun steentje willen en moeten bijdragen.
“Er zijn vele hoopvolle signalen dat Congo nu echt de weg ingaat van universele toegang tot gezondheidszorgen"
“Er zijn vele hoopvolle signalen dat Congo nu echt de weg ingaat van universele toegang tot gezondheidszorgen. Dit Strategische Plan is een eerste belangrijke stap, nadat het land ook al een nieuwe wetgeving op de mutualiteiten heeft aangenomen in 2017. Nu moeten de verschillende stakeholders de krachten blijven bundelen voor de uitvoering van dit plan”, besluiten Michiel Callens (CM-MC) en Bart Verstraeten (WSM) die ook naar Kinshasa afgereisd zijn voor deze speciale gelegenheid. Beide organisaties willen als Belgische partners ook hun engagement nemen om tot concrete resultaten te komen op de ingeslagen weg.
