De trend van globalisering is al decennia geleden ingezet. Globalisering van financiële markten, van bedrijven, van solidariteit ook met momenten. En die internationale solidariteit is er vandaag en morgen meer dan nodig om het COVID-19-virus te overwinnen. Want ook dit virus heeft wereldwijde effecten en treft iedereen op onze planeet.
Reeds jaar en dag ijveren WSM, ACV-CSC, CM-MC en hun partnerorganisaties in Azië, Latijns-Amerika en Afrika voor universele sociale bescherming. Vakbonden maken afspraken met werkgevers over ziekteregelingen, moederschapsbescherming en pensioen. Mutualiteiten zorgen voor toegankelijke gezondheidszorg, medicatie en preventie. Coöperatieven bieden gezinnen een alternatieve manier om te werken en een inkomen te verwerven. Vrouwenorganisaties bieden microkredieten aan waardoor vrouwen een buffer kunnen voorzien voor moeilijkere dagen.
Tegelijk zijn deze organisaties, vaak samen met anderen, ook actief op politiek vlak en ijveren zij voor structurele wijzigingen die ervoor kunnen zorgen dat iedereen toegang heeft tot de verschillende takken van sociale bescherming. Doordat ze sterk geïntegreerd zijn in hun lokale gemeenschappen, en door hun ervaring met innovatieve strategieën en initiatieven om sociale bescherming te realiseren, dragen deze organisaties op een betekenisvolle manier bij aan de besluitvormingsprocessen. Zowel op nationaal als op internationaal niveau bundelen ze hun krachten binnen het thematische netwerk voor het recht op sociale bescherming. Met zo’n 100-tal organisaties gespreid over 24 landen laat dit netwerk een duidelijke stem horen: we moeten werk maken van een nationaal, volwaardig en breed gedragen sociale beschermingsbeleid met de volle betrokkenheid van het netwerk. Ze zijn er zich van bewust dat veel bestaande systemen van sociale bescherming teveel mensen onbeschermd laten, en dat systeemveranderingen noodzakelijk zijn. Bestaande mechanismen moeten hervormd worden zodat ook al wie werkt in de informele economie en in onzekere werkomstandigheden en wie niet in staat is om betaald werk te verrichten onder de maatregelen vallen.
De coronacrisis legt op een pijnlijke manier de zwaktes bloot van de gebrekkige sociale bescherming die er in veel landen is. 40% van de wereldbevolking heeft geen ziekteverzekering of toegang tot nationale gezondheidsdiensten. Ongeveer 800 miljoen mensen besteden jaarlijks ten minste 10% van hun huishoudbudget aan gezondheidszorg en jaarlijks komen 100 miljoen mensen in armoede terecht als gevolg van medische uitgaven. Dit betekent dat veel mensen gewoonweg niet over de middelen beschikken om zich te laten behandelen als ze ziek zijn. Ook niet als die ziekte COVID-19 heet.
Onze partnerorganisaties en het netwerk rond het recht op sociale bescherming waarin we allemaal actief zijn, spelen ook vandaag hun rol op het terrein. Op onze COVID-19-pagina lees je alles over wat onze partners concreet doen om de bevolking te informeren over het virus, hen ook te voorzien van beschermingsmateriaal en specifieke groepen mensen bij te staan. Het zijn zij ook die in overleg gaan met de overheden om mee te zoeken naar de meest optimale manier om deze crisis het hoofd te bieden.
Eens de schade zal opgemeten zijn, de zieken zijn hersteld, de doden zijn begraven, wacht er nog veel werk om de samenlevingen er terug bovenop te krijgen. Internationale solidariteit zal nodig zijn. Niet enkel noodhulp, maar vooral ook op structureel vlak.
Laat ons hopen dat COVID-19 een “game changer” kan zijn, een gebeurtenis die ervoor zorgt dat er fundamenteel anders wordt nagedacht over een aantal dingen. Zoals de manier waarop we omgaan met de natuur. Maar ook over sociale bescherming. Wordt het niet hoogtijd dat er daadwerkelijk werk wordt gemaakt van de realisatie van het mensenrecht dat sociale bescherming is? Kunnen we ervoor zorgen dat de financiële ruimte wordt voorzien om effectief te bouwen aan universele sociale bescherming zodat een volgende crisis, of dat nu een nieuw virus is, een tsunami of een bankencrisis, veel minder miserie meebrengt voor de gewone mens?
Het netwerk voor het recht op sociale bescherming dat WSM faciliteert en dat actief is in de landen waar we partners hebben, op continentaal en internationaal vlak, zal zijn schouders blijven zetten onder een sociale bescherming voor iedereen en in elke omstandigheid. Hopelijk volgen ook de financiële internationale instellingen (Wereldbank en IMF), de regeringen overal ter wereld en de Belgische en Europese internationale samenwerking.
