Togo, een West-Afrikaans land boordevol natuurlijke rijkdommen zoals fosfaten, marmer, klei en ijzerertsen. Rijkdommen die worden ontgonnen door internationale bedrijven. Zij beloofden jobs én duurzame ontwikkeling voor de bevolking. Dankzij bodemherstel, de aanleg van wegen en waterzuiveringsinstallaties, de bouw van medische centra en scholen zou de lokale bevolking beter worden van de mijnbouw. De realiteit ziet er echter helemaal anders uit.
In totaal verschaffen negenenvijftig steengroeves en fabrieken in Togo werkgelegenheid aan zo’n vijfduizend mensen. Duizend daarvan -voornamelijk hoogopgeleide buitenlanders- zijn rechtstreeks in dienst van de mijnbouwbedrijven. Zij genieten van correcte en gunstige arbeidsvoorwaarden. De overige vierduizend zwoegen in steengroeves, in levensgevaarlijke omstandigheden, in ruil voor een hongerloon. Ze werken via onderaannemers en delven letterlijk het onderspit. Voor hen geen toegang tot de bedrijfsziekenboeg of de bedrijfskantine. Geen beschermende kledij, geen contract, geen aansluiting bij de sociale zekerheidskas, geen enkele vorm van sociale bescherming. Morgen ziek? Dan neemt iemand anders je plaats wel in. Het spreekt voor zich dat de meeste arbeidsongevallen gebeuren bij deze groep. En de bedrijven? Die schuiven de verantwoordelijkheid door naar de onderaannemers en doen alsof hun neus bloedt. Klachten doen ze af als leugens of overdrijvingen.
SADD, een lokale partner van Wereldsolidariteit, vecht dagelijks tegen deze vorm van onrecht. Ze doen dit door arbeiders te informeren over hun rechten, de situatie onder de aandacht van de pers te brengen en met getuigenissen naar het ministerie van Arbeid te stappen. Hun eis ten aanzien van de bedrijven: neem alle arbeiders rechtstreeks in dienst, en niet alleen een klein groepje.
Dat actie voeren werkt, bewijzen de acties die SADD voerde bij het bedrijf WACEM-FORTIA. Na twee jaar strijd nam dit bedrijf al haar arbeiders rechtstreeks in dienst. Vandaag zet SADD het bedrijf SCANTOGO, dat deel uitmaakt van de internationale groep Heidelberg Cement, onder druk. Vierhonderd arbeiders werken hier via onderaannemers. Op het programma staan protestacties, een klacht bij de Internationale Arbeids Organisatie (IAO) en een internationale briefschrijfactie door vakbonden en middenveldorganisaties, onder wie Wereldsolidariteit.
De door de mijnbedrijven beloofde investeringen in bodemherstel, wegen, waterzuiveringsinstallaties, medische centra en scholen blijven uit. Nochtans is bodemherstel gewoon noodzakelijk. Boeren in de mijnregio zien duizenden hectaren akkerland veranderen in een maanlandschap, vervuild en onvruchtbaar. Een gevolg van ontginning met explosieven. Ook hierin onderneemt SADD actie. Samen met lokale chefs, nationale en internationale vakbonden en mensenrechtenorganisaties klopt SADD bij de bedrijven aan en eist dat zij hun gemaakte beloftes nakomen. Bij de overheid dringt SADD aan op dwingende richtlijnen. Alleen zo kunnen sociale en milieumaatregelen echt nageleefd worden.
