300 mensen uit vier continenten kwamen op donderdag 3 februari virtueel bijeen om INSP!R, het Internationaal Netwerk voor het Recht op Sociale Bescherming, officieel te lanceren. De deelnemers (uit de sector van internationale samenwerking, sociale bewegingen, continentale politieke instanties, vakbonden, mutualiteiten, ...) bespraken tijdens het webinar de visie en doelstellingen die door de ongeveer honderd leden van het netwerk worden gedeeld: samen strijden voor universele sociale bescherming voor iedereen, met daarbij een sleutelrol voor het maatschappelijk middenveld.
Bij de start van het seminarie beaamde Bart Verstraeten, algemeen directeur van WSM, de motivatie om de wereld positief te veranderen en inclusiever te maken: 'Als mensen onderscheiden we ons door diversiteit, creativiteit en het vermogen om de wereld te transformeren. We vormen een samenleving waarin alle mensen vrij en gelijk in waardigheid en rechten worden geboren. Maar aangezien 71% van de wereldbevolking geen of onvoldoende sociale bescherming geniet, weten we dat we nog werk voor de boeg hebben. Onze missie is om de waardigheid van iedereen te herstellen.'
Bekijk de voorstellingsvideo van INSP!R
Verschillende sprekers die het woord namen, namen de deelnemers mee tot de roots van het INSP!R-netwerk, community-based sociale bewegingen in Latijns-Amerika & de Caraïben, Azië, Afrika en Europa. De sociale bewegingen werken er met grote groepen mensen die vaak in de informele sector werkzaam zijn en daardoor uitgesloten worden van sociale bescherming.
Organisaties zoals Gregoria Apaza (Bolivia), Mufede (Burkina Faso) en het nationale INSP!R-netwerk van Rwanda 'ZAMUKA' deelden innovatieve strategieën die ze lokaal toepassen om de gemeenschap waarbinnen ze actief zijn in staat te stellen aan precaire situaties te ontsnappen. Hun ervaringen tonen aan dat toegang tot sociale bescherming essentieel is om mensen uit de armoede te halen.
Mamadou Diallo (Internationaal Vakverbond), Shahra Razavi (Internationale Arbeidsorganisatie), Prof. Rachel Sabates-Wheeler (Brits Instituut voor Ontwikkelingsstudies), Tom Joos (Mutualités Chrétiennes) en Prof. Ingrid Mulamba (Universiteit van Kinshasa en INSP!R Congo) benadrukten hoe belangrijk het is op een dergelijk netwerk te steunen om de sociale krachten te mobiliseren om overwinningen te behalen en niemand uit te sluiten. Volgens hen hangt de toekomst van de mensheid af van ons vermogen om de gehele bevolking gedurende de volledige levenscyclus te bereiken, waarbij steeds rekening gehouden wordt met gendergelijkheid. Samenwerken met andere netwerken en instellingen om het beleidswerk te versterken en financiële middelen te mobiliseren is daarbij nodig, zo nemen we onze verantwoordelijkheid voor een wereld met minder onrecht en ongelijkheid, in het bijzonder als het gaat de meest kwetsbaren in onze samenleving, zoals werknemers in de informele economie. Ervoor zorgen dat deze werknemers zich kunnen organiseren en worden vertegenwoordigd om hun rechten te verdedigen, is een van de werkterreinen. Internationale arbeidsnormen, waaronder Verdrag 102 en Aanbevelingen 202 en 204, zijn instrumenten om staten aan te moedigen om in te zetten op geïntegreerde en breed gesteunde socialebeschermingsstelsels. De gasten van het seminarie kwamen tot de conclusie dat er nog heel wat uitdagingen zijn in deze veranderende tijden. Door waardig werk centraal te stellen, komen we een stap dichter bij onze doelstellingen.
De INSP!R-aanwezigen uit de verschillende continenten deelden enthousiast hun ervaringen van beleidsbeïnvloeding: hoe gezondheid en veiligheid op het werk een belangrijk thema wordt in Azië, hoe de status van 'zelfstandige' platformwerkers een groeiend probleem is in Europa, en de vooruitgang die werd geboekt rond mutualiteiten als belangrijke sociale actoren binnen de West-Afrikaanse Economische en Monetaire Unie (UEMOA).
INSP!R stelde afgelopen jaar een visienota op. De verschillende ervaringen van de leden vormden de basis voor het pleidooi dat het netwerk voert bij nationale (in meer dan 25 landen), continentale en internationale politieke instanties.
De aanwezigen deelden overtuigd de mening dat we als maatschappelijke organisaties moeten samenwerken, over de grenzen heen. De strijd voor sterkere sociale bescherming is van groot belang en heeft meer kans op slagen als we er wereldwijd aan werken, onderling verbonden in een geglobaliseerde samenleving.
INSP!R bestaat uit een grote groep sociale bewegingen zoals vakbonden, mutualiteiten, coöperaties, vrouwenorganisaties, jeugdbewegingen, ouderenorganisaties en landbouwbewegingen, ... die zich dagelijks inzet. Onze grensverleggende maar lokaal gewortelde aanpak voor het bieden van sociale bescherming geeft ons de legitimiteit voor een vurig pleidooi voor Universele Sociale Bescherming. Onze vraag naar sterke sociale bescherming is geworteld in de behoeften van mensen en ook in mensenrechten: INSP!R vraagt niet om liefdadigheid, maar om het respecteren van de fundamentele rechten van de mens. Daarvoor zijn grootschalige investeringen en financiële middelen nodig, onder meer door het bestrijden van fraude en belastingontduiking. Sociale bescherming is een kwestie van politieke wil, want het is betaalbaar.