Naar jaarlijkse gewoonte hield de Internationale Arbeidsorganisatie in juni de Internationale Arbeidsconferentie, ondertussen al voor de 111de keer. Werknemers-, werkgevers- en regeringsafgevaardigden uit de 187 IAO-lidstaten bespraken een breed scala aan onderwerpen, waaronder een rechtvaardige transitie naar duurzame en inclusieve economieën, kwaliteitsvolle stages en bescherming van werknemers. Een delegatie van IYCW, ACV Internationaal en WSM woonde de conferentie bij en volgde onder meer de commissies over rechtvaardige transitie, arbeidsnormen en stages. Hieronder volgt een terugblik op de afgelopen twee weken.
Nelis Jespers (ACV Jongeren), die aanwezig was op de conferentie, zette zich in voor het opstellen van een nieuwe IAO-norm die gericht is op een betere bescherming van stagiairs op de werkplek en die het recht op sociale zekerheid en het recht op collectieve onderhandelingen garandeert. Het was een overwinning, de aanbeveling werd aangenomen. Er werd ook een resolutie aangenomen over meer inclusieve, adequate en effectieve arbeidsbescherming voor alle werknemers.
Op de conferentie werd ook gesproken over de noodzaak om een rechtvaardige transitie naar ecologisch duurzame economieën te bevorderen om sociale rechtvaardigheid te bereiken, armoede uit te bannen en waardig werk te ondersteunen. De conferentie bood de gelegenheid om de richtlijnen en belangrijkste werkdomeinen te herbevestigen die werden uiteengezet in de richtlijnen voor een rechtvaardige transitie van de IAO (2015). Daarin werd opnieuw gewezen op het belang van het bevorderen van sociale rechtvaardigheid, het financieren van de transitie en het ondersteunen van dit proces op alle niveaus. Het was in het bijzonder een gelegenheid om de rol van industrie en technologie te onderzoeken in het bereiken van ecologisch duurzame economieën en samenlevingen voor iedereen.
Isabelle Michel, nationaal secretaris van ACV-CSC METEA (metaal en textiel), was lid van het redactiecomité van de Just Transition. In een interview tijdens de conferentie benadrukte ze het belang van dit tripartiete bewustzijn, op alle niveaus, vooral internationaal, en de cruciale rol van de IAO en regeringen bij het opzetten van een rechtvaardige transitie, maar ook die van bedrijven in sectorale initiatieven, en die van vakbonden in hun ‘waakhond’-rol om ervoor te zorgen dat niemand achterblijft.
Voor WSM betekent werken aan een rechtvaardige transitie het bevorderen van een groene en duurzame economie die eerlijk is voor alle betrokkenen: werknemers, bedrijven en gemeenschappen. Een rechtvaardige transitie is belangrijk voor alle landen, ongeacht hun ontwikkelingsniveau. Het is belangrijk voor alle economische sectoren, voor zowel de informele als de formele economie, voor zowel stedelijke als plattelandsgebieden. Het is ook een garantie voor een betere sociale bescherming voor iedereen.
Na 4 jaar debatteren heeft België op 13 juni Verdrag 190 van de IAO inzake de uitbanning van geweld en pesterijen op het werk geratificeerd. Conventie 190 en Aanbeveling 206 werden goedgekeurd door de IAO tijdens de Internationale Arbeidsconferentie van 2019 ter gelegenheid van haar honderdste verjaardag. Deze goedkeuring was het resultaat van een lange strijd die werd gevoerd door de wereldwijde vakbeweging, en in het bijzonder door vrouwelijke vakbondsleden, waarin de WSM-partners een centrale rol speelden. De drie Belgische vakbonden, ABVV, ACV en ACLVB, hebben via het Internationaal Verbond van Vakverenigingen een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming van het verdrag.
Tot slot werd op hetzelfde moment de World of Work Summit gehouden, waar zestien staatshoofden en regeringsleiders en vertegenwoordigers van andere organen van de Verenigde Naties en multilaterale organisaties spraken over de noodzaak van meer sociale rechtvaardigheid en het voorstel van de directeur-generaal, Gilbert F. Houngbo, om een Global Coalition for Social Justice op te richten. Het doel van deze coalitie is bij te dragen aan de totstandkoming van een nieuw mondiaal sociaal contract om ongelijkheid te helpen verminderen en voorkomen, en om sociale rechtvaardigheid tot een prioriteit te maken in nationale, regionale en mondiale activiteiten en beleid.
Deze twee weken van gezamenlijke actie zijn een eerste stap om de rechtvaardige overgang werkelijkheid te laten worden, door waardig werk, sociale dialoog, gendergelijkheid, non-discriminatie en sociale rechtvaardigheid centraal te stellen in een wereldwijde overgang naar duurzaamheid. Een rechtvaardige overgang is noodzakelijk om waardig werk te bevorderen, sociale rechtvaardigheid te stimuleren en de Duurzame Ontwikkelingsdoelen of SDG’s te halen.
