Dokter Anatole Mangala is directeur van het Congolees Solidair Fonds voor Gezondheid. Tijdens zijn werk als arts zag hij hoe gezondheidsfondsen aan meer mensen kwaliteitsvolle zorg kunnen bieden. Het motiveerde hem om die gezondheidsfondsen te gaan ondersteunen, zodat ze konden groeien. Vandaag bouwt hij, samen met hen, aan sociale bescherming voor alle Congolezen met een informele job.
KINSHASA, DR CONGO
‘In DR Congo verdient 85 procent van de mensen de kost in de informele economie. Deze kleine zelfstandigen, boeren, eetkraamuitbaters, arbeiders in de bouwsector, … betalen doorgaans geen bijdrage voor sociale zekerheid. Hun inkomen is te laag en er is geen wet die hen dat verplicht. Maar wie niet bijdraagt, kan niet terugvallen op een vervangingsinkomen of ziekteverzekering. En dat moet anders. Het is vandaag mijn verantwoordelijkheid om - in opdracht van de overheid - voor deze groep mensen sociale bescherming te organiseren. Dat op die manier veel meer mensen dan vroeger beschermd kunnen worden, beschouw ik als een vlindereffect. De vleugelslag die voor mij persoonlijk de tornado veroorzaakte? Zonder twijfel het vertrouwen dat ik door de jaren heen heb gekregen.
Het begon in de jaren ’90, met mijn ontmoeting met de Belgische zuster Maria Masson. Ik werkte met haar samen als verpleegkundige bij het bisdom Bukavu in Zuid-Kivu. We begeleidden HIV-patiënten in verschillende parochies. Toen ik haar over mijn droom om arts te worden vertelde, zorgde zij voor mijn studiebeurs. Maria inspireerde me. Ze vertelde hoe gezondheidsfondsen in België functioneren. Ze moedigde me aan om te specialiseren in volksgezondheid. Na mijn specialisatie werkte ik als arts en coördinator van het Medisch Netwerk Bukavu. Ik coördineerde verschillende zorgcentra. Omdat we ervan overtuigd waren dat gezondheidsfondsen ook in ons land slaagkansen hadden, richtten we, met de steun en het advies van CM België, de eerste Congolese fondsen op.
In 2012 werd ik medestichter en technisch directeur van CGAT, een organisatie die gezondheidsfondsen begeleidt. Onderweg leerde ik hoe ook het vertrouwen van beleidsmakers cruciaal is. We betrokken hen als we debatten organiseerden, we nodigden hen uit voor vormingen ... Dat bleek belangrijk. In die jaren organiseerde CGAT, inmiddels partner van WSM, de opleiding voor adviserende geneesheren verbonden aan een gezondheidsfonds. Zij garanderen de kwaliteit
van de zorg voor de leden. Als gevolg van onze volgehouden politieke contacten, besliste de overheid om van die functie een officieel beroep te maken en de opleiding zelf in handen te nemen. Sindsdien werken CGAT, de overheid, medische faculteiten en de Orde der Geneesheren nauw samen en worden meer adviserende geneesheren opgeleid.
Voor mij is duidelijk dat het sociale middenveld een katalysator is voor een goed werkend systeem van sociale bescherming. Vakbonden en projecten voor sociale economie zorgen ervoor dat meer mensen een leefbaar loon verdienen. Ouderen-, vrouwen- en jongerenorganisaties letterlijk levens. Het was dan ook vanzelfsprekend voor mij om in 2016 bij WSM in dienst te treden en zo sociale bewegingen in het WSM-netwerk in Centraal-Afrika te ondersteunen.
Door de jaren heen werden Congolese gezondheidsfondsen groter en sterker. Vandaag innen zij, onder mijn regie en in opdracht van de overheid, de bijdrage van werknemers in de informele economie. Maar we hebben nog een weg af te leggen. Gezondheidsfondsen moeten het vertrouwen van de bevolking winnen. De groeiende groep ouderen heeft specifieke noden. De inkomens moeten omhoog. In dat alles maken sociale bewegingen, met hun dienstverlening, opleidingen en politiek werk een cruciaal verschil. Ik bedank daarom de lezers van dit magazine voor hun gift aan WSM, bedankt voor het vertrouwen! Het is en blijft een belangrijke vleugelslag.’
