Defend the Defenders: open brief aan ministers Kitir, Wilmès, Verlinden en Mahdi

Defend the Defenders: brede coalitie van vakbonden, ngo’s en sociale bewegingen viert solidariteit met mensenrechtenverdedigers op mensenrechtendag

Op 10 december vieren we elk jaar de mensenrechten. In 1948, dit jaar precies 73 jaar geleden, nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aan. Sindsdien blijven sociale bewegingen onze basisrechten verdedigen. Zo kwam waardig werk er dankzij stakingen, hielden inheemse groepen mijnbouwprojecten tegen en plaatsen betogende jongeren klimaatrechtvaardigheid hoger op de agenda. Doorheen de geschiedenis, lang voor 1948, hebben sociale bewegingen maatschappelijke verandering afgedwongen en onze samenleving meer op het pad van de gelijkheid en rechtvaardigheid gezet.

Maar op internationale mensenrechtendag herinneren we ook aan een minder positieve boodschap. Activisten en sociale organisaties die strijden voor bijvoorbeeld eerlijke pensioenen, waardige arbeidsomstandigheden, een toegankelijke gezondheidszorg, milieubescherming, zwangerschapsverlof en de rechten van mensen op de vlucht, zijn vaak het slachtoffer van repressie. Overal ter wereld staan ze onder druk. Van Colombia, Chili en Guatemala tot de Filipijnen, Afghanistan en ook België. Overheden en grote bedrijven zijn creatief in het censureren van protest en sociale onvrede: ze perken de vrijheid van meningsuiting in, zetten subsidies stop, verklaren sociale organisaties illegaal, arresteren of vermoorden activisten of maken valse beloftes om protest in de kiem te smoren.

Hun misdaad? Het opnemen voor de mensenrechten van de meest kwetsbare groepen in onze samenleving. Ze informeren, organiseren en mobiliseren arbeiders, studenten en lokale gemeenschappen voor een duurzame toekomst en bieden levensnoodzakelijke hulp waar overheden hun verantwoordelijkheden niet opnemen.

Daarom roepen wij op mensenrechtendag op om de democratische ruimte te beschermen zodat sociale bewegingen en activisten hun belangrijke maatschappelijke rol kunnen blijven opnemen. We eisen:

• dat België effectieve beschermingsmechanismen inricht voor mensenrechtenverdedigers en milieuactivisten van over de hele wereld zodat sociale bewegingen in België en wereldwijd op een veilige manier hun maatschappelijke rol kunnen opnemen. Ook in ons land worden vakbondsmensen ontslagen of veroordeeld omwille van hun inzet. Ze spelen nochtans een cruciale rol bij de bescherming van werknemers en de versterking van de mensenrechten.
• dat België het in haar diplomatieke contacten met overheden wereldwijd opneemt voor mensenrechtenverdedigers, milieuactivisten en sociale bewegingen. Wij herinneren eraan dat de situatie dramatisch is in de Filipijnen, in Colombia, Guatemala, Palestina en Afghanistan. Verschillende Belgische maatschappelijke organisaties werken in deze landen samen met partnerorganisaties die onder grote druk staan. Wij vragen u met aandrang om alle mogelijke kanalen te gebruiken om de betrokken landen onder druk te zetten voor een betere bescherming van mensenrechtenverdedigers en sociale organisaties die het opnemen voor de rechten van de meest kwetsbare lagen van de bevolking.
• dat België een buitenlands beleid voert dat coherent is met de mensenrechten. Zo is het bijvoorbeeld onaanvaardbaar dat België en de Europese Unie handelsakkoorden sluiten met landen als Colombia, waar activisten systematisch worden vermoord, dat ons land wapens levert en handelsrelaties onderhoudt met Saoedi-Arabië, dat een bloedige oorlog voert in Jemen en dissidenten opsluit of dat ons land de samenwerking met Israëlische militaire bedrijven normaliseert.

Mevrouw Kitir,

In uw reactie op onze oproep van 10 december 2020 gaf u aan werk te zullen maken van een beschermingsmechanisme voor mensenrechtenverdedigers uit het buitenland. Daarnaast beloofde u in een reactie op een parlementaire vraag van mevrouw de Laveleye "De actie Defend the Defenders" (55011617C) een werkplan te ontwikkelen voor het uitvoeren van de aanbevelingen uit de studie en de conferentie Claiming back civic space, georganiseerd in 2019 in samenwerking met CNCD-11.11.11 en het studiebureau van ECDPM. Welke stappen werden in 2021 door uw kabinet gezet om gevolg te geven aan deze plannen?

Mevrouw Wilmès,

In uw reactie op onze oproep van 10 december 2020 gaf u aan dat u de intentie heeft om mensenrechten een centrale plaats te geven in het Belgische buitenlandbeleid, dat u de repressie tegen mensenrechtenverdedigers zal blijven aanhalen in bilaterale contacten en dat ons land zich zal inzetten voor het versterken van multilaterale mechanismen op vlak van mensenrechten, zoals de ontwikkeling van een effectief kader rond de zorgvuldigheidsplicht van bedrijven in hun waardeketen. Welke stappen ondernam uw kabinet in 2021 om gevolg te geven aan deze engagementen?

Defend the Defenders! Lees alles over onze acties en de cases die we naar voor schuiven in 2021 op de site en Facebook.

Eerste ondertekenaars:
intal Globalize Solidarity
Viva Salud
Vrede vzw
Solidagro
SamaSama
Solidair met Guatemala
WSM
FOS
ACV Puls
Beweging.net
Quinoa asbl
ACV

Onderstaande brief zal op 10 december verzonden worden naar ministers Kitir, Wilmès, Verlinden en Mahdi in het kader van Defend the Defenders. Wilt u als organisatie onze brief ondertekenen? Stuur dan vóór 6 december een e-mail naar info@intal.be.