'22 september 2021: In het Parlement bespreekt de Kamer een wetsvoorstel voor verplichte ketenzorg. Ik kijk toe en krijg een grote flashback, naar de kantoren van KAJ-Vlaanderen in 1995. De Nederlandse Schone Kleren Campagne is er op bezoek. Ze organiseren een Europese tour met Aziatische vakbondsleiders, actief in de kledingindustrie. Twee jaar later komt de campagne ook in Vlaanderen goed op dreef. We sturen 230.000 petitiekaarten naar H&M, Levi Strauss en C&A. Een fatsoenlijke gedragscode is de vraag. Het antwoord van H&M rolt per fax binnen: voor het eerst neemt het bedrijf de termen onafhankelijke controle en IAO-normen in de mond. Een kleine overwinning.
3 mei 1997: 1.500 jongeren bezetten de Meir in Antwerpen met Made in Misery-modeaffiches. Opnieuw een persoonlijk kippenvelmoment. In 2000 gooien we Adidas 50.000 voetbaltickets voor de voeten én de dringende vraag leefbare lonen uit te betalen aan hun werkers. Dan wordt het wat stiller op het actiefront.
Tot 24 april 2013. Vanuit Bangladesh stuurt WSM-medewerker Jef Van Hecken me een mail: “er is een kledingfabriek ingestort in Dhaka, het aantal slachtoffers is nog onduidelijk want overal chaos.” 1.138 doden. Het drama van Rana Plaza is geen ongeluk, het is schuldig verzuim. Bangladesh is berucht voor z’n onveilige kledingfabrieken. De dag voor de ramp zag men al scheuren in het gebouw. Toch verplichtten de fabrieksbazen hun personeel om te werken. De ramp slaat in als een bom. Consumenten, politici en bedrijven lijken plots wakker te worden. Er komt een Veiligheidsakkoord: een bindende afspraak tussen 200 kledingmerken, vakbonden en ngo’s zoals de Schone Kleren Campagne, met verplichte veiligheidscontroles én sancties.
Vandaag, acht jaar later daalt het stof van de ramp neer in de Belgische Kamer, die een wetsvoorstel van Vooruit en PS bespreekt. Het voorstel wil bedrijven verplichten mensenrechten en milieunormen te respecteren in hun volledige productieketen. Collega’s Santiago Fischer van WSM en Laura Eliaerts van ACV verdedigen de strenge wet met vuur. En ik voel vooral trots. Het pad van activisten is kronkelig, maar de overwinningen zijn er. Een wet zou de kroon op het werk zijn.'
Jaklien Broekx werkt voor WSM. Ze is Schone Kleren-activist in hart en nieren. Sinds het prille begin zet ze bevlogen haar schouders onder de Schone Kleren Campagne.
Foto door Guy Puttemans
