De Indiase beweging voor huispersoneel NDWM, in 1985 opgericht door zuster Jeanne Devos, telt vandaag meer dan twee miljoen leden en is bijna overal in India actief. Eerst als beweging, nu ook als vakbond, verdedigt NDWM de rechten van huishoudhulpen, meestal vrouwen, soms nog kinderen. NDWM zorgt ervoor dat huishoudhulp een volwaardige job wordt, geregeld in wetgeving en contracten. Sinds enkele jaren brengt de organisatie haar leden samen in coöperaties. Coöperaties vind je overal in de wereld. Ze bestaan in alle sectoren, maten en soorten. Er is een gemeenschappelijke basis: mensen verenigen zich om in gemeenschappelijke behoeften te voorzien. Ze starten een onderneming waar ze zelf eigenaar van zijn en die ze democratisch beheren. Winst staat ten dienste van de leden.
In India start NDWM in acht deelstaten coöperaties op van telkens 250 tot 500 huishoudhulpen, vaak alleenstaande en kortgeschoolde gezinshoofden. Ze leren er over de voordelen van samenwerken en het functioneren van coöperaties. Ze volgen vormingen over koken, ouderenzorg en zorg voor kinderen, leren er zelf poetsproducten maken of kledij herstellen. Onderhandelingstechnieken zijn essentieel tijdens de opleidingen. Goed getraind staan ze sterker wanneer ze met hun werkgevers discussiëren over hun loon- en arbeidsvoorwaarden. De vrouwen leren sparen en zetten een bedrag opzij op de rekening van de coöperatie. Ze kunnen er ook terecht voor een startkapitaal voor een eigen zaak waarmee ze hun inkomen opkrikken. De coöperatie functioneert tegelijk als arbeidsbemiddelaar: ze slaat een brug tussen de gezinnen en families die hulp nodig hebben in het huishouden én de leden voor wiens rechten ze opkomt.
De zestigjarige Sunanda Gotad werkt al meer dan twintig jaar als huishoudhulp bij verschillende gezinnen. Dat levert haar een kleine zestig euro per maand op. Tijdens de lockdown verloor ze drie van de vijf gezinnen. Eén van haar collega’s introduceerde haar bij de coöperatie Grihashramika. Hoewel het in het begin best lastig was om maandelijks 1,15 euro bij te dragen, plukt ze nu de vruchten van haar lidmaatschap. Ze leerde geurstokjes maken en sloot een lening af om de productie op te starten. De verkoop aan de gezinnen waar ze werkt en via lokale winkeltjes levert haar 2,5, soms 3,5 euro op per dag op. Een mooie aanvulling op haar maandloon.
